Avdagiç: İhracat Hedefleri Yanında İthalat İçin de Yıllık Hedefler Koyulmalı
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, bir grup gazeteci ile yaptığı toplantıda, Türkiye ekonomisinin mevcut durumunu değerlendirdi ve iş dünyasının öncelikli konularına değindi. Avdagiç, Türkiye’nin son 150 yıldır dış ticaret açığını kapatamamasının ekonomik sorunların temelinde yattığını vurgulayarak, bu duruma dikkat çekti.
Dış Ticaret Açığına Dikkat
Avdagiç, mal ihracatındaki açığın 85-90 milyar dolar civarında olmasının beklendiğini belirterek, bu durumun Türkiye ekonomisi için en önemli sorunlardan biri olduğunu ifade etti. “Başımıza ne geldiyse bundan dolayı geldi” diyen Avdagiç, ihracatın ithalatın altında kalmasının Türkiye’nin ekonomik kırılganlığını artırdığını vurguladı. İhracatın %10, ithalatın ise %7 artması durumunda, mutlak değer olarak her ikisinin de aynı oranda arttığını, ancak dış ticaret açığının kapanmadığını belirtti.
Mal dış ticaret açığının bir kısmının hizmet ihracatıyla kapatılabildiğini belirten Avdagiç, hizmet ihracatının bazı sektörlerdeki olumsuzluklara rağmen belirli bir seviyede devam ettiğini söyledi. Cumhurbaşkanı’nın 3 Ocak 2025 için belirlediği mal ve hizmet ihracatı hedeflerine ulaşılacağını öngören Avdagiç, dış konjonktürel bir olumsuzluk yaşanmaması durumunda bu hedefe ulaşmanın mümkün olduğunu dile getirdi.
İthalat Hedefleri ve Yerli Üretim Vurgusu
Avdagiç, ihracatta olduğu gibi ithalatla ilgili de hedefler konulması ve bu hedeflerin yakından takip edilmesi gerektiğini vurguladı. “Dış ticaret açığını küçültmek zorundayız, büyütme lüksümüz yok” diyen Avdagiç, sadece ithalat ve ihracat rakamlarını takip ederek gerçekçi bir resim çizmenin mümkün olmadığını ifade etti. 2026 yılına girerken Türkiye’nin ithalat hedefleri de belirlemesi gerektiğini savundu. Avdagiç, ithal edilen ürünlerin bir kısmının yurt içinde üretilerek ithalatın azaltılması gerektiğini belirterek, bu yaklaşımın önceliklendirilmesi gerektiğini söyledi. Örnek olarak, Türkiye’nin plastik sektöründe yıllardır plastik hammaddesi konusunda yeterli yatırım yapılmadığını ve bu durumun sektörün dışa bağımlılığını artırdığını belirtti. Türkiye’nin toplam plastik hammadde ihtiyacının yurt içindeki tedarikinin %15’in altına düştüğünü vurguladı.
Enflasyonla Mücadele ve KOBİ’lere Destek
Avdagiç, İstanbul iş dünyasının enflasyonun düşürülmesi konusunda hemfikir olduğunu, ancak piyasa yansımaları konusunda beklentilerinin karşılanmasını talep ettiklerini belirtti. Bu beklentiler arasında en önemlisinin, özellikle KOBİ’lere yönelik kredi tahsislerinin kredi kısıtlamaları dışında bırakılması olduğunu kaydetti. Bankaların KOBİ’lere yeterli kredi sağlayamadığını belirten Avdagiç, krediye ulaşmanın kredi maliyetinden daha önemli bir konu haline geldiğini vurguladı. Merkez Bankası’nın referans faizi ile ticari kredi faizleri arasındaki makasa da dikkat çeken Avdagiç, bankaların TL mevduat toplama maliyetlerinin yüksek olduğunu ve bu durumun kredi maliyetlerini artırdığını ifade etti. Keskin ve sert kuralların sistemde ciddi bir daralmaya neden olduğunu söyledi.
Döviz Dengesi ve İhracat Rekabetçiliği
Avdagiç, Almanya’daki bir gıda fuarında yaptığı görüşmelerde, bakliyat ihracatçısı bir firmanın ihracatının %80’ini yurt dışından tedarik ettiği ürünleri Türkiye’de işleyerek gerçekleştirdiğini öğrendiğini belirtti. Türkiye’nin döviz bazında pahalı hale geldiğini vurgulayan Avdagiç, döviz dengesinin korunmasının önemine dikkat çekti. Gastronomi fiyatlarının aksine, İstanbul’daki otel fiyatlarının Avrupa ölçeğine göre hala çok ucuz olduğunu belirten Avdagiç, otel fiyatlarında henüz bir toparlanma olmadığını söyledi.
THY’nin Uçak Alımı ve Boeing ile İlişkiler
Avdagiç, Türk Hava Yolları’nın (THY) Boeing’den yapacağı uçak alımıyla ilgili olarak, THY’nin zaten Boeing’den ciddi bir siparişi olduğunu ve 2033 yılına kadar filosunu 813 uçağa çıkarma planları kapsamında Boeing’den uçak alacağını belirtti. Filonun büyütülmesi ve yenilenmesi süreçlerinin devam ettiğini, yakıt tasarrufu, yolcu memnuniyeti ve bakım maliyetlerinin azaltılması gibi nedenlerle filonun yenilenmesinin önemli olduğunu vurguladı. Boeing’in Türkiye’den daha fazla parça almasının mümkün olup olmadığına yönelik olarak, Boeing’in Türkiye’den belli oranlarda parça aldığını, ancak bu alanda yetkin firma sayısının artırılması gerektiğini ifade etti.
ABD ile İlişkiler ve LNG Anlaşması
Avdagiç, ABD ile yapılan LNG satın alım anlaşmasının, enerji tedarik kaynaklarını çeşitlendirme amacına hizmet ettiğini ve ABD ile ticareti büyütme konusunda bir fırsat penceresi açtığını söyledi. Trump döneminde uygulanan ticaret politikalarının değişebileceğini ve ABD ile daha avantajlı bir statü kazanmak için bu anlaşmanın bir koz olabileceğini düşündüğünü belirtti.
Togg’un Almanya’daki Beklentisi
Avdagiç, Togg’un Almanya’da çok ciddi bir imaj oluşturduğunu ve büyük bir heyecanla beklendiğini kaydetti. Togg’un aldığı 5 yıldızın objektif bir kriter olduğunu ve aracın dayanıklılığının Volvo’nun imajının üzerinde olduğunu belirtti.
