Gıda Enflasyonu Ağustos’ta Yükseldi: Mutfak Fiyatları Harekete Geçti

Gıda Enflasyonu Ağustos’ta Yükseldi: Mutfak Fiyatları Harekete Geçti

Türkiye ekonomisi, ağustos ayında gıda fiyatlarında belirgin bir hareketlilik yaşadı. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) Gıda Fiyat Endeksi (TEGE) verilerine göre, aylık gıda enflasyonu yüzde 2,58 olarak gerçekleşti. Bu oran, son üç ayda görülen en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti ve aylık enflasyonun yeniden yüzde 2’nin üzerine çıkmasına neden oldu.

Ağustos ayındaki bu yükseliş, diğer kurumlar tarafından yapılan ölçümlerde de benzer sonuçlar ortaya koydu. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İTÜFE verilerine göre mutfak enflasyonu yüzde 2,28 olarak gerçekleşirken, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından yapılan mutfak enflasyonu ölçümü ise yüzde 2,64 olarak belirlendi. Bu veriler, gıda fiyatlarındaki artışın geniş bir tüketici kitlesi tarafından hissedildiğini gösteriyor.

Taze Meyve ve Sebze Fiyatlarındaki Dalgalanmalar

Ağustos ayında taze meyve ve sebze fiyatlarında dikkat çekici dalgalanmalar yaşandı. Bazı ürünlerde düşüşler görülürken, bazılarında ise önemli artışlar gözlendi. Sivri biber, domates ve çarliston biber fiyatları düşerken, kıvırcık, salatalık ve armut fiyatlarında hızlı yükselişler kaydedildi. Bu durum, mevsimsel etkilerin ve bölgesel üretim farklılıklarının fiyatlar üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor.

Taze sebze ve meyve dışındaki gıda ürünlerinde de fiyat hareketleri izlendi. Turşu, yoğurt ve ayran fiyatlarında en fazla artış görülürken, çay, hazır kahve ve cipslerde ise fiyat düşüşleri tespit edildi. Bu durum, tüketici tercihlerindeki değişikliklerin ve farklı ürün gruplarındaki arz-talep dengesinin fiyatlar üzerindeki etkisini gösteriyor.

Yıllık Gıda Enflasyonunda Yüksek Oranlar

Yıllık bazda gıda enflasyonu, farklı ölçüm yöntemlerine göre değişiklik göstermekle birlikte yüksek seviyelerde seyrediyor. TEGE’ye göre yıllık gıda enflasyonu yüzde 28,5 olarak gerçekleşirken, İTO-İTÜFE’de bu oran yüzde 35,4 ve TÜRK-İŞ mutfak enflasyonunda ise yüzde 40,7 olarak hesaplandı. Bu yüksek oranlar, gıda fiyatlarındaki artışın uzun vadeli bir sorun olduğunu ve tüketicilerin alım gücü üzerinde önemli bir baskı oluşturduğunu gösteriyor.

Hallerdeki Durum ve Arz-Talep Dengesi

Yaş sebze ve meyve fiyatlarındaki hareketlilik, hallerde de yakından takip ediliyor. Antalya Ticaret Borsası’nın Antalya Halleri Endeksi verilerine göre, ağustos ayında hallere inen meyve miktarı bir önceki aya göre yüzde 35,95 azalırken, fiyat ise yüzde 52,7 arttı. Sebze miktarında da yüzde 32,74’lük bir düşüş yaşanmasına rağmen fiyatlarda önemli bir artış gözlenmedi.

Bu durum, yaz aylarında Antalya dışındaki üretim bölgelerinde de sebze üretiminin artmasıyla fiyatlardaki değişimlerin dengelenmesinden kaynaklanıyor. Özellikle domates örneğinde bu durum net bir şekilde görülebiliyor. Hal endeksi verilerine göre domates miktarı yüzde 40,8 azalmasına rağmen, fiyat da bir önceki aya göre yüzde 22,7 geriledi. Ancak geçen yıla kıyasla domates fiyatında yüzde 6,5 ve sebze fiyatında yüzde 5,2 düşüş yaşanırken, meyve fiyatında yüzde 61,4’lük bir artış meydana geldi.

İstanbul’da Fiyatı En Çok Artan ve Azalan Ürünler

İstanbul Ticaret Odası (İTO), ağustos ayında İstanbul’da perakende fiyatı en fazla artan ve azalan ürünleri de açıkladı. İndekste yer alan 336 adet ana üründen 181 adetinin fiyatında artış izlenirken, 59 adet ürünün fiyatında azalış oldu. Eğitim harcamaları grubunda yer alan sınav hazırlık kurum ücretleri yüzde 43,48 ile fiyatı en fazla artış gösteren ürün oldu.

Mutfakta ise en çok zamlanan ürün yüzde 27,5 ile salatalık oldu. Taze fasulye, limon, kıvırcık salata ve kayısı da fiyatı en çok artan ürünler arasında yer aldı. Diğer yandan, fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 25,61 ile erik oldu. Üzüm, dolmalık biber, çarliston biber, sivri biber, kavun, şeftali, karpuz ve patlıcan da geçen ay fiyatı azalan ürünler arasında yer aldı.

Sonuç olarak, ağustos ayında gıda fiyatlarında yaşanan bu hareketlilik, kuraklık ve zirai don gibi faktörlerin yanı sıra mevsimsel etkiler ve arz-talep dengesizliklerinden kaynaklanmaktadır. Tüketicilerin bütçeleri üzerindeki baskıyı azaltmak için sürdürülebilir tarım politikalarının desteklenmesi ve gıda tedarik zincirinin güçlendirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Benzer Yazılar