Merkez Bankası Faiz İndirimi Sonrası Mevduat Faizleri Geriledi: Yüzde 40 Altına İndi!
Merkez Bankası’nın (TCMB) Temmuz ayında gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında aldığı 3 puanlık faiz indirim kararı, TL mevduat faizlerinde belirgin bir düşüşe yol açtı. PPK kararı sonrası bankacılık sektöründe yaşanan hızlı hareketlilik, mevduat faizlerinde ilk etapta 2.5 puanlık bir düşüşe neden oldu. İzleyen haftalarda ise faiz oranlarında 1 puanlık ek bir gerileme daha yaşandı.
Mevduat Faizlerinde Yaşanan Güncel Durum
Ekonomi gazetesi olarak yakından takip ettiğimiz bir özel yabancı bankanın verilerine göre, 100 bin liraya kadar olan mevduatlarda 32 gün vadeli faiz oranı yüzde 43,5‘e, 92 gün vadeli faiz oranı ise yüzde 42,5‘e gerilemiş durumda. Özellikle 45 gün vadeli mevduat faiz oranları, bu yıl ilk kez yüzde 40’ın altına inerek yüzde 39,75 seviyesine düştü. Bu düşüş, piyasalarda dikkatle izleniyor.
Faiz İndirimlerinin Beklentisi ve Etkileri
Piyasa uzmanları, Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam edeceğini ve yıl sonuna kadar politika faizinin yüzde 35 seviyesine kadar düşebileceğini öngörüyor. Bu beklenti, mevduat faiz oranlarında düşüşün süreceği yönünde bir kanı oluşturuyor. Ancak, faiz oranlarındaki bu gerileme, yatırımcıların TL’ye olan ilgisini azaltabileceği yönünde endişelere de yol açıyor.
Yeni Ekonomi Yönetiminin Hedefleri ve TL’nin Değeri
Haziran 2023’te göreve gelen yeni ekonomi yönetimi, enflasyonla mücadelede sıkı para politikasının yanı sıra, TL’nin değerini artırarak yatırımcıların TL varlıklara olan ilgisini çekmeyi hedefliyor. Bu kapsamda yükseltilen politika faizleri, TL mevduat faizlerinde de bir artış yaratmıştı. Ancak, geçmişte uygulanan düşük politika faizleri, TL mevduatlarda düşük oranların yaşanmasına neden olmuş, döviz kurlarındaki oynaklık, kur korumalı mevduatın cazibesi ve borsadaki halka arzlarla gelen yüksek getiriler, yatırımcıların TL mevduattan uzaklaşmasına yol açmıştı.
TL Mevduatın Toplam Mevduat İçindeki Payı Arttı
Haziran 2023’te toplam mevduat içinde standart TL mevduatın payı yüzde 35,06 seviyesindeyken, son verilere göre bu oran yüzde 59,93‘e yükselerek yüzde 60 sınırına dayandı. Son iki yılda yatırımcıların standart TL mevduata olan ilgisinin artmasıyla birlikte, toplam mevduat içindeki payı da 24.87 puan artış gösterdi.
Faiz İndirimlerine Yeniden Başlandı
Geçen yıl Aralık ayında başlayan ancak 19 Mart’ta yaşanan finansal sarsıntı nedeniyle kesintiye uğrayan politika faiz indirimlerine, Merkez Bankası Temmuz ayı toplantısıyla yeniden başlandı. Temmuz toplantısında politika faizi 300 baz puan indirimle yüzde 43‘e çekildi. Enflasyon verilerinin beklentilerden iyi gelmesi, piyasa uzmanlarının politika faiz indirimlerinin devam edeceğine yönelik öngörülerini güçlendirdi. Merkez Bankası’nın yılsonu için enflasyon tahmini yüzde 24 seviyesinde bulunurken, üst bant ise yüzde 29 olarak belirlenmiş durumda. Piyasa uzmanları da yüzde 30 seviyesinde enflasyon ve yüzde 35 seviyesinde politika faizi beklentilerini koruyor.
Mevduat Faizlerindeki Değişim ve Gelecek Beklentileri
Merkez Bankası’nın Eylül ayı PPK toplantısında da faizi 300 baz puan daha indireceği beklentileri artmış durumda. Standart TL mevduat faizleri de politika faizine paralel olarak gerilemeye başladı ve bankacılık sektörü, gelecek indirimleri şimdiden fiyatlıyor. Ekonomi gazetesi olarak takip ettiğimiz özel yabancı bankanın standart TL mevduat faiz değişimi de bu fiyatlamayı ortaya koyuyor. Merkez Bankası Temmuz PPK’sı öncesinde 100 bin liraya kadar olan mevduatlarda 32 gün vadeli faiz yüzde 47, 45 günde yüzde 42,75, 92 günde ise yüzde 45,5 seviyesindeydi. PPK sonrasında bankacılık sektörü harekete geçti ve 2.5 puanlık indirimle 32 gün vadelide faizi yüzde 44,5‘e, 45 gün vadelide yüzde 40,25‘e, 92 gün vadelide ise yüzde 43‘e çekti. Temmuz ayı enflasyon verisinin beklentilerden iyi gelmesinin ardından faiz indiriminin 3 puana kadar fiyatlanmaya başlamasıyla, bankacılık sektöründe mevduat faizleri 1 puan daha indirildi. 100 bin liraya kadar mevduatta 32 gün vadeli mevduat faizi yüzde 43,5‘e, 45 gün vadelide yüzde 39,75‘e, 92 gün vadelide ise yüzde 42,5‘e çekildi. Böylece 45 gün vadelide bu yıl ilk kez standart TL mevduat faizi yüzde 40’ın altına gerilemiş oldu.
Sonuç ve Değerlendirme
Geçen yıl Aralık ayında faiz indirimlerinin başlamasıyla yüzde 45‘ten gerileyen mevduat faiz oranları, 19 Mart sonrası sıkılaştırılan finansal koşulların etkisiyle yeniden yükselmişti. Uzmanlar, politika faiz indirimlerinin tasarrufların TL’ye yönelmesini zorlukla sağlayan faiz seviyesinin altına gelmesinin ise son dönemde hızlı hareket eden dövize yönelimi riskini de barındırdığını belirtiyor. Bu durum, yatırımcıların portföy tercihlerini yakından takip etmeyi ve risk yönetimi stratejilerini gözden geçirmeyi gerektiriyor.
