Petrol Devleri Emisyon Standardından Çekildi, Net Sıfır Hedefleri Gecikti
Shell, Aker BP ve Enbridge gibi dev enerji şirketlerinin beklenmedik çekilmeleri, küresel petrol ve gaz sektörü için hayati öneme sahip bir emisyon azaltımı standardının askıya alınmasına yol açtı. Financial Times’ın elde ettiği belgelere göre, Bilime Dayalı Hedefler girişimi (SBTi) tarafından altı yıldır titizlikle yürütülen “net sıfır” strateji çalışması, sektörün önde gelen oyuncularının sert itirazları üzerine geçici olarak durduruldu. SBTi, bu beklenmedik kararın gerekçesi olarak “kapasite değerlendirmelerini” gösterse de, durdurma kararının ardında yatan asıl nedenin şirketlerin artan baskısı olduğu yönünde yaygın bir kanı oluştu.
Petrol Devlerinden Beklenmedik Hamle
Olayların fitili, Shell, Aker BP ve Enbridge gibi küresel enerji devlerinin petrol ve gaz endüstrisi için oluşturulmakta olan iddialı net sıfır emisyon standartlarından çekilme kararı almasıyla ateşlendi. Bu kritik hamle, altı yıldır devam eden Bilime Dayalı Hedefler girişimi (SBTi) kapsamındaki yoğun çabaların adeta boşa çıkmasına neden oldu.
Şirketlerin bu ani geri çekilmeleri, 2027’ye kadar yeni petrol ve gaz sahaları geliştirilmesinin durdurulmasını veya alternatif olarak, bu şirketlerin kapsamlı iklim planları sunmalarını şart koşan taslak standartların yayınlanmasının hemen ardından geldi. Söz konusu taslak, petrol ve gaz sektöründe üretimin önemli ölçüde azaltılmasını öngörmesi nedeniyle büyük tartışma yaratmıştı.
Şirketlerin Gerekçeleri
Shell, SBTi danışma grubundan ayrılma kararını, kendi uzmanlarının hazırlanan kılavuzun “sektörün görüşünü esaslı bir şekilde yansıtmadığını” tespit etmesiyle açıkladı. Şirket, emisyon düşüş yollarının 2050’ye kadar uzanan gerçekçi bir zaman çizelgesine sahip olması gerektiğini vurguladı. Norveç merkezli Aker BP ise, süreci etkileme konusunda “sınırlı kabiliyetleri” olduğunu belirterek hayal kırıklığını dile getirdi. Kanada merkezli Enbridge ise konuyla ilgili herhangi bir yorum yapmaktan kaçındı.
SBTi’nin Kararı ve Tepkiler
Artan tepkiler üzerine SBTi, petrol ve gaz sektörü için geliştirilmekte olan standart üzerindeki çalışmalarını “kapasite değerlendirmeleri” gerekçesiyle askıya aldığını duyurdu. Ancak Financial Times’ın elde ettiği bilgilere göre, kurum yetkilileri, daha önce “öncelikli” olarak nitelendirdikleri bu önemli çalışmanın artık gündemden düşeceğini paydaşlara iletti.
SBTi’nin durdurma kararını tamamen teknik nedenlere bağlaması, enerji şirketlerinden gelen bu beklenmedik geri adımın gerçek etkisini gizlemeye yetmedi. Küresel iklim mücadelesinde kritik bir role sahip olan petrol ve gaz sektörünün, net sıfır hedeflerine yönelik bağımsız ve bilimsel bir kılavuzdan mahrum kalması, çevre örgütleri ve uzmanlar arasında büyük endişe yarattı.
Ekonomik ve Sektörel Etkileri
Bu gelişmeler, küresel enerji piyasalarında belirsizliğe yol açabilir. Emisyon standartlarının ertelenmesi, enerji şirketlerinin kısa vadeli karlılıklarını artırabilir, ancak uzun vadede sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşılmasını zorlaştırabilir. Tüketiciler, daha sıkı çevresel düzenlemelerin gecikmesi nedeniyle fosil yakıtlara olan bağımlılıklarının devam etmesiyle karşı karşıya kalabilirler. Yatırımcılar ise, çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) faktörlerine odaklanan fonların performansını olumsuz etkileyebilecek bu durum karşısında temkinli davranabilirler.
Gelecek Beklentileri
SBTi’nin çalışmayı ne zaman yeniden başlatacağı veya standartların hangi değişikliklerle güncelleneceği şu an için belirsizliğini koruyor. Ancak, enerji şirketlerinin baskısının bu kararda etkili olduğu yönündeki iddialar, gelecekteki standartların daha az iddialı olabileceği endişesini beraberinde getiriyor. Bu durum, küresel iklim hedeflerine ulaşılmasını zorlaştırabilir ve Paris Anlaşması gibi uluslararası anlaşmaların etkinliğini azaltabilir.
Sonuç
Petrol devlerinin emisyon standardından çekilmesi ve SBTi’nin çalışmayı askıya alması, küresel iklim mücadelesinde önemli bir gerileme olarak değerlendiriliyor. Bu olay, enerji şirketlerinin çevresel düzenlemeler üzerindeki etkisini bir kez daha gözler önüne sererken, bağımsız ve bilimsel standartların önemini vurguluyor. Gelecekte daha sürdürülebilir bir enerji sektörüne geçiş için, hükümetlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve yatırımcıların daha kararlı adımlar atması gerekiyor.
